Cmentarz Hutniczy w Gliwicach / Der Hüttenfriedhof in Gleiwitz

Biografie pochowanych osób / Biografien

 

 

Familie Wawerda

 

 

 Reinhold Wawerda

Anna Wawerda geb. Hoinkiss 

fotografie w albumie zdjęć Wilhelma Beermanna znajdującym się w zbiorach Muzeum w Gliwicach

   

Zimmermeister (mistrz stolarski) Reinhold Wawerda urodził się jako syn formierza Johanna (1796 – 15.08.1854 OW nr 34 z 22.08.1854 r.) i jego żony Rosalie z domu Wuttke (1802 – 5.03.1861 OW nr 11 z 12.03.1861 r.).

Miał dziewięcioro rodzeństwa:

Friedrich Wilhelm 22.02.1825 [3] – 14.05.1856 (OW nr 21 z 20.05.1856 r.) Zimmermeister

Gustav Heinrich 10.12.1826 [3] – 14.09.1852 (OW nr 38 z 21.09.1852 r.) Candidat

Ottilie Blandine 7.11.1828 (OW nr 35 z 25.11.1828 r.) – 8.11.1846 (OW nr 47 z 17.11.1846 r.)

Emma Wilhelmine 11.02.1833 (OW nr 9 z 26.02.1833 r.) – 20.06.1855 (OW nr 26 z 26.06.1855 r.)

Berta Auguste ur. 28.09.1835 [3] 

Robert Otto 14.01.1838 (OW nr 5 z 29.01.1838 r.) – 27.01.1839 (OW nr 5 z 4.02.1839 r.)

Reinhold Wilhelm 6.02.1840 (OW nr 10 z 2.03.1840 r.) – 26.07.1871 (KP Zabrze-Biskupice akt 301) 

Marie Rosalie 5.02.1842 (OW nr 8 z 22.02.1842 r.) – 1.10.1873 (OW nr 118 z 7.10.1873 r.), mąż – królewski faktor hutniczy Alexander Kolodzie

Ottomar Johann  ur. 1.06.1844 (OW nr 26 z 17.06.1844 r.)

Mathilde Amalie Rosalie  14.10.1848 (OW nr 47 z 24.10.1848 r.) – 1.11.1848 (OW nr 49 z 7.11.1848 r.)




Acta des Gemeinde-Vorstandes der Stadt December 1852 sygn. 15/1 94 Archiwum Państwowe w Katowicach, Oddział w Gliwicach
   

23 kwietnia 1865 roku (KPev Ratibor akt 1) Reinhold ożenił się z Anną Pauline Wilhelmine Hoinkiss, córką Carla i Sophie Höwinghof (ur. 6.10.1844 [3]). Zamieszkali w Zabrzu-Biskupicach na osiedlu Borsiga (Borsigwerk). Reinhold zmarł młodo, 26 lipca 1871 roku.

   
 Kanalstrasse


Neues Adress- und Geschäfts-Handbuch von Gleiwitz und der Ortschaft Richtersdorf 1905
 ul. Franciszkańska 11 rok 1988
 
   
 
Übersichts- Plan der Stadt Gleiwitz nach dem Zustande im Jahre 1895
Archiwum Państwowe w Katowicach, Oddział w Gliwicach
 
Plan der Stadt Gleiwitz 1908
Archiwum Państwowe w Katowicach, Oddział w Gliwicach
   

Zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego rejonu Kanalstr., przystąpiono do wywłaszczeń za odszkodowaniem części niektórych nieruchomości, m.in. należących do rodziny Wawerda.


 OW nr 26 z 12.08.1895 r. 

   

Najwyraźniej jednak działki scalono, nic na nich nie wybudowano, a dom Wawerdów został po 1988 roku zburzony.


 

 
geoportal.gov.pl
   

 Mimo, że Reinhold zmarł zaledwie sześć lat po ślubie, państwo Wawerda zdążyli mieć sześcioro dzieci:

   

Martha Rosalie Sophie 17.05.1865 (KP WS akt 191)  – 15.09.1893 (OW nr 216 z 19.09.1893 r.) – mąż Ober-Ingenieur Paul Műller, pierwszy konstruktor Huty w 1887 roku. [2]

   

Emma Emilie Anna ur. 11.08.1866 KP WS akt 348 mąż Hugo Dowerg – ślub 7.11.1885 (OW nr 259 z 10.11.1885 r.)  mieli trzech synów i dwie córki.

   

Friedrich  29.09.1867 – 18.09.1871 (OW nr 114 z 26.09.1871 r.) – podczas prac na Cmentarzu Hutniczym, znaleźliśmy jego tablicę nagrobną

   

Margarethe Maria Clara ur. 2.12.1868 (KP Zabrze-Biskupice akt 348) – mąż inżynier Bernhard Emil Gustav Goercke, ślub 12.04.1890 (OW nr 86 z 15.04.1890 r.

   
 

Clara Marie (Emerentiana?) ur. 23.02.1870 [3] – mąż Ober-Ingenieur Paul Műller (ożenił się po śmierci pierwszej żony z jej siostrą)

„Aufgebote“ 26.01.1895 (OW nr 25 z 30.01.1895 r.)

 
OW nr 236 z 12.10.1920 r. 
   

Ernst (23.06.1871 [3] 9.09.1908) – w nekrologu podpisane jest wyłącznie rodzeństwo, więc prawdopodobnie się nie ożenił. 

   

Jeśli dobrze zrozumiałam zamieszczony poniżej tekst, to był inspektorem / dyrektorem na kopalni Luiza w Zabrzu i kiedy powołano go do Borsigwerk (tego nie rozumiem, bo to nazwa osiedla a nie zakładu) w cechowni szybu Krug na Polu Zachód odbyła się szumna uroczystość, przybyli wszyscy ważni urzędnicy, dyrektor chwalił a orkiestra kopalni przygrywała.


OW nr 200 z 31.08.1908 r.

https://historia-zabrza.pl/trzy-szyby-carnall-kop-krolowa-luiza-ok-1900-r-na-pocztowce/

 

Przy ulicy Wolności 410 stały niegdyś trzy szyby. Patrząc od strony wschodniej, szyby od lewej strony nazywały się Krug, Schönaich i Carnall. Szyb Krug zasypano już w 1938 roku. Ten sam los spotkał w 1968 roku szyb Schönaich.

   

Mógł zrobić karierę, ale wygląda na to, że miał słabe serce, bo zmarł kilka dni po tej uroczystości.


Chemiker-Zeitung, Tom 32/1908, str. 893
 
OW nr 211 z 18.09.1908 r.
   
 
OW nr 211 z 18.09.1908 r. 
 
OW nr 211 z 18.09.1908 r. 

 

   

Nagrobek Friedricha Wawerdy

 

 

Znalazłam również notatki o innych osobach o nazwisku Wawerda, ale nie potrafię ich powiązać z opisaną powyżej rodziną (na razie).  

 
OW nr 50 z 28.11.1843 r
 
OW nr 4 z 26.01.1864 r.

SZ nr 11 z 8.01.1864 r. 
 
OW nr 11 z 16.03.1858 r.
ślub z Friedrichem Wuttke 31.01.1827 [3]
 

 

 

Materiały źródłowe:

[1] Akta Rodzin Gliwickich – Archiwum Państwowe w Katowicach, Oddział w Gliwicach

[2] B.Nietsche, Historia miasta Gliwice, przekł. S.Rosenbaum, Gliwice 2011

[3] familysearch.org

Chemiker-Zeitung, Tom 32/1908, str. 893

Fotoalbum mit der Widmung: „Ihrem langjährigen Berghauptmann, nunmehrigen Oberberghauptmann, Herrn Dr. Serlo zu wohlwollender Erinnerung ehrerbietigst die Beamten im Bezirke des Oberbergamts Breslau, 30. Juni 1878” (Schmuckalbum in Samt und mit Beschlägen), 1878 

geneteka.genealodzy.pl

siliusradicum.pl